title | layout | classes | tags | sidebar | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
lipu Ante Kulupu So |
single |
wide |
|
|
mi ante toki e lipu Ante Kulupu So a!
周易 "The Changes of Zhou": each hexagram's 卦辭 initial commentary, from the Chinese classic 易經 (Yi Jing / I Ching)
toki pona interpretation by jan Lesate (Alexander), 2023
䷀ : Kan{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la sewi
乾
元亨
利贞
: sewi suno la
: usawi li pona
: tenpo kama li wawa
䷁ : Kuwen{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la ma
坤
元亨
利牝马之贞
君子有攸往
先迷后得主
利西南得朋
东北丧朋
安贞
吉
: nasin ma la
: usawi li pona
: wawa la soweli esun li mama
: jan sewi li kama tawa ma ante la
: tenpo kama li nasa
: tenpo pini li sewi
: ma weka wan li jo e ijo pona
: ma weka ante li weka e ijo pona
: tenpo kama li pakala ala li wawa
䷂ : Tuwen{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la kalama
屯
元亨
利贞
勿用有攸往
利建侯
: suli pi kasi lili la
: usawi li pona
: tenpo kama li wawa
: o kama ala tawa ma ante
: wawa la jan sewi li lawa e jan anpa
䷃ : Mun{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la telo-tawa
蒙
亨
匪我求童蒙
童蒙求我
初筮告
再三渎
渎则不告
利贞
: kasi misikeke la
: pona
: jan li alasa ala e kasi
: kasi li alasa e jan ni
: wan la usawi li pona
: tu mute la usawi li jaki
: tenpo kama li wawa
䷄ : Senju{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la sewi
需
有孚
光亨
贞吉
利涉大川
: telo sewi la
: jo e ijo mani
: usawi li suno
: wawa
: pali suli li pona
䷅ : Sijun{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la telo-tawa
讼
有孚
窒
惕中吉
终凶
利见大人
不利涉大川
: utala la
: ijo mani la pake
: olin e meso li pona
: pini la sama e monsuta
: pona la lukin e jan wawa
: pali suli li pona ala
䷆ : Sije{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la telo-tawa
师
贞
丈人
吉无咎
: kulupu utala la
: jan majuna{:FairfaxPonaHD} li pona
: usawi li pakala ala
䷇ : Pije{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la ma
比
吉
原筮元永贞
无咎
不宁方来
后夫凶
: sama la
: usawi li wawa
: tenpo ale la usawi li pona li pakala ala
: kama tan ma pi utala jan
: tenpo pini la jan kama li tenpo ike
䷈ : Sija Sijo{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la sewi
小畜
亨
密云不雨
自我西郊
: mama lili la
: usawi li pona
: ma ante la sewi pimeja li telo ala
䷉ : Lije{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la telo-pake
履虎尾
不咥人
亨
: pali lili la
: jan li utala e soweli monsuta la jan ni li pakala ala
: usawi li pona
䷊ : Ta{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la sewi
泰
小往大来
吉亨
: suli la
: lili li tawa
: suli li kama
: usawi li pona
䷋ : Piju{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la ma
否之匪人
不利君子贞
大往小来
: meli la
: jan ike meli la jan pona li tenpo ike
: suli li tawa
: lili li kama
䷌ : Tun Nijen{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la seli
同人于野
亨
利涉大川
利君子贞
: kulupu la
: ma weka la kulupu li pona
: pali suli li pona
: jan pona li pona
䷍ : Ta Kiju{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la sewi
大有
元亨
: jo suli la
: usawi li pona
䷎ : Kelijan{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la nena
谦
亨
君子有终
: soweli lili wawa la
: usawi li pona
: tenpo pini la jan pona
䷏ : Sijo{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la ma
豫
利建侯
行师
: soweli suli wawa la
: wawa la jan sewi li lawa e jan anpa
: wawa la jan utala li tawa
䷐ : Suwija{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-pake : kipisi noka la kalama
随
元亨利贞
无咎
: alasa la
: usawi li pona
: tenpo kama li wawa li pakala ala
䷑ : Ko{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la kon
蛊
元亨
利涉大川
先甲三日
后甲三日
: moli la
: usawi li pona
: pali suli li pona
: tenpo kama suno mute en tenpo pini suno mute
䷒ : Pelijen{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la telo-pake
临
元亨
利贞
至于八月有凶
: mu la
: usawi li pona
: tenpo kama li wawa
: tenpo suno mute mute li ike
䷓ : Kuwan{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la ma
观
盥而不荐
有孚颙若
: lukin la
: jan usawi li ken pali la taso pali ala
: ijo mani li jo e lawa suli
䷔ : Sija Ka{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la kalama
噬嗑
亨
利用狱
: pini uta la
: usawi li pona
: apeja tan jan lawa li pona
䷕ : Pija{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la seli
贲
亨
小利有攸往
: kule olin la
: usawi li pona
: tawa ma ante li pona lili
䷖ : Po{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la ma
剥
不利有攸往
: kipisi la
: tawa ma ante li pona ala
䷗ : Pijo{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la kalama
复
亨
出入无疾
朋来无咎
反复其道
七日来复
利有攸往
: sike la
: usawi li pona
: tawa kama li ike ala
: jan pona li kama la pakala ala
: nasin sewi li sike la suno mute mute li kama sin
: tawa ma ante li pona
䷘ : Miwe Miwan{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la kalama
无妄
元亨
利贞
其匪正有眚
不利有攸往
: jo la
: usawi li pona
: tenpo kama li wawa
: tenpo kama la ken pali la taso pali ike
: tawa ma ante li pona ala
䷙ : Ta Sijo{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la sewi
大畜
利贞
不家食吉
利涉大川
: mama suli la
: tenpo kama li wawa
: lon ala e tomo mama li pona
: pali suli li wawa
䷚ : Kije{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la kalama
颐
贞吉
观颐
自求口实
: sijelo moku la
: wawa
: suno e moku mama
: uta li wile moku
䷛ : Ta Kuwa{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-pake : kipisi noka la kon
大过
栋桡
利有攸往
亨
: mute suli la
: insa tomo li wawa
: tawa ma ante li pona
: usawi li pona
䷜ : Ken{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la telo-tawa
坎
习坎
有孚
维心亨
行有尚
: pakala la
: len e ijo mani
: olin e sewi li pona
: tawa ma li pona
䷝ : Lija{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la seli
离
利贞
亨
畜牝牛
吉
: lanpan e waso la
: usawi li wawa pona
: mama e soweli esun li pona
䷞ : Uken{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-pake : kipisi noka la nena
咸
亨
利贞
取女吉
: pilin sijelo la
: usawi li pona
: tenpo kama li wawa
: jo e meli li pona
䷟ : Kene{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la kon
恒
亨
无咎
利贞
利有攸往
: awen la
: usawi li pona li pakala ala
: tenpo kama li pona
: tawa ma ante li pona
䷠ : Tuwen{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la nena
遁
亨
小利贞
: soweli esun lili la
: usawi li pona
: tenpo kama li pona lili
䷡ : Ta Sijan{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la sewi
大壮
利贞
: pakala sijelo la
: tenpo kama li wawa
䷢ : Sije{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la ma
晋
康侯用锡马蕃庶
昼日三接
: sinpin la
: pana tawa jan lawa e soweli mani
: soweli ni li unpa mute
䷣ : Mijan Teje{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la seli
明夷
利艰贞
: mu pi waso suli la
: tenpo ike la usawi wawa
䷤ : Ka Nijen{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la seli
家人
利女贞
: jan mama en jan lili la
: meli la tenpo wawa
䷥ : Kiwe{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la telo-pake
睽
小事吉
: lukin e sike la
: pali lili li pona
䷦ : Kan{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la nena
蹇
利西南
不利东北
利见大人
贞吉
: noka pakala la
: pona la ma weka wan
: pona ala la ma weka ante
: lukin e jan wawa li wawa
䷧ : Kete{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la telo-tawa
解
利西南
无所往
其来复吉
有攸往
夙吉
: pana kipisi la
: pona la ma weka
: tawa taso awen ala
: pona la kama tawa
: tawa en awen
: suno li kama sewi la pona
䷨ : Suwen{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la telo-tawa
损
有孚
元吉
无咎
可贞
利有攸往
曷之用
二簋可用享
: lili la
: jo e ijo mani
: usawi li pona
: pakala ala
: ken usawi
: tawa ma ante li pona
: pali e seme
: poki tu li ken pali e usawi
䷩ : Je{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la kalama
益
利有攸往
利涉大川
: suli e mute la
: tawa ma ante li pona
: pali suli li pona
䷪ : Kiwa{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la sewi
夬
扬于王庭
孚号
有厉
告自邑
不利即戎
利有攸往
: tawa anpa la
: tomo pi lawa kulupu la ijo mani li mu
: ike
: toki tan tomo mute
: pona ala la utala
: pona la tawa ma ante
䷫ : Ko{:hexagram-name} : kipisi lawa la sewi : kipisi noka la kon
姤
女壮
勿用取女
: unpa la
: meli wawa
: lanpan ala e meli
䷬ : Suse{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-pake : kipisi noka la ma
萃
亨
王假有庙
利见大人
亨
利贞
用大牲吉
利有攸往
: nasa la
: wawa
: jan lawa li tawa tomo usawi
: wawa la lukin e jan wawa
: wawa
: tenpo kama li wawa
: pali usawi suli li pona
: pona la tawa ma ante
䷭ : Sijen{:hexagram-name} : kipisi lawa la ma : kipisi noka la kon
升
元亨
用见大人
勿恤
南征吉
: tawa sewi la
: usawi li pona
: pona la lukin e jan wawa
: pilin pakala ala
: ma weka la tawa li pona
䷮ : Kuwen{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-pake : kipisi noka la telo-tawa
困
亨
贞
大人吉
无咎
有言不信
: len la
: wawa
: pona
: jan wawa li pona
: pakala ala
: toki taso pilin ala
䷯ : Tejen{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la kon
井
改邑不改井
无丧无得
往来井井
汔至
亦未绠井
羸其瓶
凶
: lupa-telo la
: tomo mute li ante
: lupa telo li ante ala
: lili ala
: suli ala
: lupa telo la jan ale li kama li tawa
: lupa telo li jo ala e telo la
: poki telo li pakala
: tenpo ike
䷰ : Keke{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-pake : kipisi noka la seli
革
巳日乃孚
元亨利贞
悔亡
: selo soweli la
: tenpo pi ijo mani
: usawi li pona
: tenpo kama li wawa
: tenpo ike li pini
䷱ : Ten{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la kon
鼎
元吉
亨
: poki moku la
: usawi li pona
: wawa
䷲ : Tan{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la kalama
震
亨
震来虩虩
笑言哑哑
震惊百里
不丧匕鬯
: pakala ma la
: wawa
: ma pakala li mu a
: uta pona li kalama a
: pakala ma li suli mute
: moku usawi li pakala ala
䷳ : Ken{:hexagram-name} : kipisi lawa la nena : kipisi noka la nena
艮
艮其背
不获其身
行其庭
不见其人
无咎
: mama la
: mama e monsi la sinpin li awen ala
: jan li tawa lon ma kulupu
: jan li ken ala lukin e jan ante
: pakala ala
䷴ : Sijan{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la nena
渐
女归吉
利贞
: tawa weka la
: pona la meli en jan ante li wan
: tenpo kama li wawa
䷵ : Kiwe Muwe{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la telo-pake
归妹
征凶
无攸利
: jan tu li wan la
: tawa li ike
: pona la tawa ala
䷶ : Pijon{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la seli
丰
亨
王假之
勿忧
宜日中
: tomo wawa la
: wawa
: jan lawa li lon
: ike ala
: tenpo pi suno meso li pona
䷷ : Li{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la nena
旅
小亨
旅贞吉
: jan tawa la
: wawa lili
: jan tawa li pona
䷸ : Suwen{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la kon
巽
小亨
利攸往
利见大人
: pana usawi la
: wawa lili
: pona la tawa ma ante
: pona la lukin e jan wawa
䷹ : Tuwa{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-pake : kipisi noka la telo-pake
兑
亨
利贞
: pilin pona la
: wawa
: tenpo kama li wawa
䷺ : Suwan{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la telo-tawa
涣
亨
王假有庙
利涉大川
利贞
: telo sijelo la
: wawa
: jan lawa li tawa lon tomo usawi
: pali suli li pona
: tenpo kama li wawa
䷻ : Sije{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la telo-pake
节
亨
苦节
不可贞
: kiki la
: wawa
: kiki ike
: ken ala usawi
䷼ : Tejon Piju{:hexagram-name} : kipisi lawa la kon : kipisi noka la telo-pake
中孚
豚鱼吉
利涉大川
利贞
: jo e ijo mani la
: soweli en kala li pona
: pali suli li pona
: tenpo kama li pona
䷽ : Sejo Kuwa{:hexagram-name} : kipisi lawa la kalama : kipisi noka la nena
小过
亨
利贞
可小事
不可大事
飞鸟遗之音
不宜上
宜下
大吉
: mute lili la
: wawa
: tenpo kama li pona
: pali lili li pona
: pali suli li pona ala
: waso li tawa sewi li mu
: tawa sewi li pona ala
: tawa noka li pona
: usawi li wawa
䷾ : Kije Sije{:hexagram-name} : kipisi lawa la telo-tawa : kipisi noka la seli
既济
亨
小利贞
初吉终乱
: pini la
: wawa
: tenpo kama li pona lili
: open li pona la pini li ike
䷿ : Miwe Sije{:hexagram-name} : kipisi lawa la seli : kipisi noka la telo-tawa
未济
亨
小狐汔济
濡其尾
无攸利
: pini ala la
: wawa
: soweli lili li poka lon telo tawa
: telo e monsi ona
I studied contemporary and classical Chinese at Oberlin College; 谢谢老师们!
Much of my understanding of the source is based on Part II of John Minford's English interpretation1, including the inspiration for the "names" of the hexagrams rendered here in sitelen sitelen.
I turn to Master Alfred Huang's English interpretation2 for lots of guidance as well.
I have used ctext.org as a modern source for the text of 周易.
My understanding of toki pona is based largely on usage and correction from the Discord communities of kama sona and ma pona pi toki pona. I frequently refer to the online dictionaries nimi.li and linku.la.
Much gratitude to Jonathan Gabel for creating and sharing the sitelen sitelen writing system. {% include sitelen-sitelen-renderer.html %}
Fonts used to display sitelen pona:
Chinese fonts are from chinesefontdesign.com.
This page (en mute pali musi mi) is hosted by GitHub Pages.
This interpretation uses ~73% of the words in pu, plus 9 additions: kipisi, usawi, pake, monsuta, meso, kiki, misikeke, majuna, apeja (in order of most-frequent to least-common).
{:.bagua}
linja | 名字 | English | sitelen | nimi |
---|---|---|---|---|
☰ | 乾 | heavens | sewi | sewi |
☱ | 兌 | lake | telo-pake | telo pake |
☲ | 離 | fire | seli | seli |
☳ | 震 | thunder | kalama | kalama |
☴ | 巽 | air | kon | kon |
☵ | 坎 | river | telo-tawa | telo tawa |
☶ | 艮 | mountain | nena | nena |
☷ | 坤 | earth | ma | ma |
{:.terms} 八卦 : linja mute : trigram, bagua
元 : pona
亨 : usawi (non-pu) : divination, "augury" 1
利 : tenpo kama : fortune, future : pona : auspicious, beneficial
贞 : wawa : auspicious
大人 : jan wawa : the ideally-embodied self, the confidently-aligned individual; 'sure person'
君子 : jan pona : a noble person; an honorable one
小人 : jan anpa : an un-embodied self, a mis-aligned individual; 'lowly person'
涉大川 : pali suli : literally 'crossing a great river'; metaphor for a significant undertaking or "hazardous enterprise" 1
孚 : ijo mani : 'valuable things': spoils of war, "captives"1 often involved with ritual sacrifice
西南
东北
: ma weka
: 'far-away place': literally 'west-south' and 'east-north'; thousands of years ago, these referred to specific neighboring areas (and the people living in those places); I have chosen to leave the specific directions vague
攸往 : tawa ma ante : 'visiting a different place': "destination" 1
朋 : ijo pona : 'good things'
<style> .sidebar ol { margin: 0; padding: 0; list-style: none; display: flex; flex-flow: row wrap; } .sidebar ol li { padding: 0.2rem; line-height: 0.5rem; } .sidebar ol li a { font: 0.6rem monospace; text-decoration: none; } /* reset weird defaults */ .page__content > p + ul { margin-top: -1em; } .terms [lang=tp] { font: 1.25em tp-LinjaLipamanka; } .bagua { width: 18rem; font-size: 0.9em; } .bagua td { padding: 0.1em; } .bagua em { font: 2em normal; } .bagua strong { font: 1.25em tp-LinjaPona; } .page__content dd { font-size: 1.1em; } .page__content h1 { /* each hexagram */ font-size: 1.9rem; } .page__content h1 .header-link { display: block; /* will move to below the content of the h1 */ } .page__content h1 + dl { /* only the `dl`s in each chapter */ margin: 0 -1rem 10em 0; } @media (min-width: 50em) { /* em not rem */ .page__content h1 + dl { /* the `dl`s in each chapter... */ font-size: 2em; /* em not rem */ } } .page__content h1 + dl dt { /* "left side": trigram and reading */ float: left; width: 50%; margin-top: 0; } .page__content h1 + dl dt:first-child { /* trigram */ padding: 2rem 0.5rem; font-size: 5rem; /* rem not em...? */ line-height: 0; text-align: center; } .page__content h1 + dl dt:not(:first-child) { /* reading */ display: flex; justify-content: space-around; margin-top: 2rem; /* match what's above interpretation's first line */ font: 2em zh-EBAS, zh-FangZhengXiaoZhuanTi, zh-JinWen, cursive, fantasy; /* em not rem... */ letter-spacing: -0.1em; } .page__content h1 + dl dd { /* "right side": TP interpretations */ width: 49%; margin-left: 50%; font: 2em / 1em tp-LinjaSuwi; /* em not rem */ } @media (min-width: 50em) { /* em not rem */ .page__content h1 + dl dd { /* "right side": TP interpretations */ font-size: 1.68em; /* em not rem */ } } .page__content h1 + dl dd strong, /* any one-off english... */ .page__content h1 + dl [lang=en] { font: 0.9em / 1.5em sans-serif; /* em not rem */ } .page__content h1 + dl dd:first-of-type { /* sitelen-sitelen pronunciation */ padding-left: 7%; } .page__content h1 + dl dd:nth-of-type(2), /* kipisi lawa pi linja mute */ .page__content h1 + dl dd:nth-of-type(3) { /* kipisi noka pi linja mute */ padding-left: 13%; /* don't center because tp-LinjaPona combining glyphs are counted as double-wide */ font: 1.5em tp-LinjaPona; /* tp-LinjaPona has both "pake" and can combine... */ } .page__content h1 + dl dt:not(:first-of-type) ~ dd { /* TP interpretation all lines */ padding-left: 1em; text-indent: -1em; /* indents the wrapped lines... */ } .page__content h1 + dl dt:not(:first-of-type) + dd { /* first line of interpretation */ margin-top: 2rem; /* match what's above source reading dt */ } .nimiPiLinjaMute > svg { max-width: 50%; min-width: 3rem; max-height: 7rem; min-height: 5rem; } .nimiPiLinjaMute * { stroke: rgba(250 250 250 / 0.68); stroke-width: 1.32; } .nimiPiLinjaMute g#cartouche > path, .nimiPiLinjaMute g#cartouche-tall-wide > path { fill: rgb(213 213 213); stroke: rgba(13 13 13 / 0.68); stroke-width: 2.64; } .nimiPiLinjaMute circle, .nimiPiLinjaMute ellipse, .nimiPiLinjaMute path { fill: #221; } .nimiPiLinjaMute [fill=none] { fill: rgba(0,0,0,0); /* 'eyes' need to have transparency */ } </style>{:hexagram-name: .nimiPiLinjaMute data-sitelen="true" data-sitelen-ratio="4"} {:LinjaPona: style="font-family:tp-LinjaPona"} {:FairfaxPonaHD: style="font-family:tp-FairfaxPonaHD"}